Begrotingstoespraak: EPD

Dames en heren,
Geachte vertegenwoordigers van de pers
Geachte medewerkers van de administratie
Geachte raad van bestuur,
Geachte burgemeester
Geachte leden van de gemeenteraad van Bocholt,

Een stad vol mogelijkheden.
Een stad vol mogelijkheden.
Dat is ons Bocholt.

Bocholt kan beschreven worden - en dat hebben we in het verleden al meerdere malen benadrukt - als een "centrum met een hogere centrumfunctie" in het westen van het Münsterland. En dat betekent dat, hoewel onze stad iets meer dan 72.000 inwoners heeft, we een centrale rol spelen in de regio.

- Geen enkele grote stad neemt onze taken over,
- Geen metropool in onze directe omgeving ontslaat ons van deze verplichting.

Het feit dat we het "centrum voor een regio" zijn, betekent ook dat we taken voor anderen moeten overnemen en aanbod voor de regio moeten creëren. Dit maakt Bocholt tot een stad vol bijzondere uitdagingen - die moeten worden opgelost, vooral vandaag de dag, in een moeilijke omgeving. Maar dit is niets nieuws voor Bocholt! Generaties raadsleden voor ons hebben deze taken in vergelijkbare situaties steeds weer met moed en vertrouwen uitgevoerd.

Niet voor het eerst is het de taak van de raad die door de burgers is gekozen als hun vertegenwoordigers om in een omgeving van veelvoudige en elkaar overlappende crises het lot van de stad te sturen en de toekomst te organiseren - zonder als een konijn voor een slang te blijven staan. Op dit punt wil ik u herinneren aan een tijd waarin een grote economische crisis, een enorme energiecrisis, een inflatie van meer dan 7% en sociale onrust de toekomst net zo onzeker maakten. Ik heb het over het begin van de jaren zeventig.

Toen en nu waren de algemene omstandigheden vergelijkbaar en op zijn zachtst gezegd niet gelukkig: Bocholt moest het hoofd bieden aan het verlies van vele duizenden banen door de crisis in de textielindustrie eind jaren 1960/begin jaren 1970, moest de economische structuur van de stad reorganiseren en een onderwijshervorming doorvoeren.

En dit alles en nog veel meer moest worden aangepakt tegen de achtergrond van steeds schaarser wordende financiële middelen. Onze voorgangers zijn hier ruim vijf decennia in geslaagd. Vandaag putten we nog steeds uit hun verwezenlijkingen en dekken we het begrotingstekort uit de egalisatiereserve.

Onze voorgangers gaven de stad een nieuw gezicht en een toekomst met slimme en destijds controversiële beslissingen. Nu staan we weer voor zo'n mijlpaal voor ons Bocholt - een mijlpaal die hopelijk voor geen enkel lid van deze raad een "onmerkbare barrière" zal zijn.

Moed en vertrouwen voor beslissingen in de toekomst betekent voor ons sociaaldemocraten verantwoordelijk handelen voor Bocholt - maar het betekent niet roepen om ongeteste toekomstdromen zoals een openluchtzwembad aan het Aa-meer of een jeugdcentrum in een gebouw dat structureel niet geschikt is. Voor een ongeteste utopie is geen plaats. Zulke projecten zijn puur populisme.

In plaats daarvan betekent "moedigen en vertrouwen" een realistisch plan ontwikkelen van wat nodig en mogelijk is en op basis daarvan actie ondernemen. In deze zittingsperiode werken we hier in de Raad onder de impact van klimaatverandering en de eisen die daardoor zijn ontstaan:

1. energietransitie: We moeten onze BEW aanpassen aan de eisen van een nieuwe energievoorziening,
2. vervoersinfrastructuur: vervoersconcepten moeten worden heroverwogen en er moet aandacht worden besteed aan de uitbreiding van het openbaar vervoer door uitbreiding van de dienstregeling:
- Minder auto's betekent niet dat er geen auto's meer rijden,
- meer bussen en treinen betekent niet alleen deze. Goed ontwikkeld openbaar vervoer zal steeds meer een aspect worden van diensten van algemeen belang - ook in de fietsstad Bocholt.
3. uitstoot van broeikasgassen: Deze moeten worden verminderd, vooral in openbare gebouwen.

Er moet ook rekening worden gehouden met een veranderende economische wereldorde. Het vroegere systeem van een transatlantisch centrum met de VS en Europa in de economische kern en de rest van de wereld in de periferie is fundamenteel aan het veranderen. Waar past Bocholt in? We zijn al een eeuw geen boerenstad meer. Economische ontwikkeling mag daarom niet beperkt blijven tot het verkopen van land; laten we onze "Hidden Champions" koesteren en hun werknemers en geschoolde arbeiders een geweldige stad bieden!

Dit alles is bekend, besproken en ontvangen.

Toch is het belangrijk om dit nog eens te benadrukken om uit te leggen waarom de SPD-fractie voor de begroting van Bocholt voor 2024 zal stemmen, omdat deze veel aspecten bevat die in de goede richting wijzen. Na veel planning aan het begin van deze zittingsperiode zijn we op de goede weg met de renovatie van het Bürger:Innenzentrum aan de Berliner Platz. Bocholt krijgt een zeer energiezuinig burgercentrum met een functioneel theater dat voldoet aan de bouwvoorschriften, een kantine voor het aangrenzende gymnasium, een kantoor voor het burgercentrum, een conferentiecentrum dat ook door verenigingen gebruikt kan worden, een restaurant aan de rivier de Aa EN een moderne bestuursvleugel die de processen verbetert.

Dames en heren, bestuur hoort midden in de samenleving, de functie van het stadhuis midden in de stad. En dat kunnen we allemaal realiseren in een fantastisch gebouw dat terecht op de monumentenlijst staat vanwege zijn baanbrekende architectuur - zijn bouwstijl.
- Dit is geen overlast voor onze stad, het is een geluk!
- Raadsleden hebben in de jaren 1970 de juiste beslissingen genomen!
- Alle bovengenoemde functies onder één dak - zo wordt een schoen een schoen. De som der delen is democratie in actie. Een huis ten dienste van de burgers!

Elk onderdeel, elke functie op zich zou niet economisch zijn. Als we zouden proberen om al deze functies te dekken met nieuwe en vervangende gebouwen, zou dat veel meer dan 130 miljoen euro kosten, zoals blijkt uit de rentabiliteitsberekening aan het begin van de zittingsperiode, ruim twee jaar geleden. Wie zou dat willen?

Bovendien hebben de burgers in de 800 jaar oude stad Bocholt met haar overkoepelende functie in de regio recht op vertegenwoordiging. Bocholt is geen lelijk eendje! De stad mag trots zijn, maar niet arrogant. Dat bewijst ook een glazen burgercentrum aan de Berliner Platz. Met vierkant en dus praktisch komen we nergens als we flair willen ontwikkelen. En zonder dat zijn we niet meer dan een groezelige provinciestad aan de rand van het federale grondgebied. En welke professional zou zo'n plek kiezen om te wonen en te werken als hij de kans kreeg?

En ja, nieuwe schoolgebouwen - van de Euregio tot de uitbreiding van de basisschool met de bovenbouw van het secundair onderwijs, het opknappen van de secundaire en middelbare scholen - zullen ook geld kosten. De digitalisering van het onderwijs kost ook veel geld - maar wat zou het alternatief zijn? Dit gemeentebestuur heeft moed getoond door de digitalisering van scholen in eigen handen te nemen en de komende jaren grote bedragen van zes cijfers te investeren in hardware, software en ondersteunend personeel.

De stad geeft hiermee een sterk signaal af. Ja, wij leden van het EPD hadden hier graag een veel betere sociale component gezien en hadden, net als bij de vergoedingen voor kinderdagverblijven, aanzienlijk meer kortingen geboden voor gezinnen met veel kinderen en lage inkomens. Wij geven dit project niet op!

De fractie van de SPD is verheugd dat het tijdens de vergadering van de hoofdcommissie en de commissie financiën over de begroting mogelijk was om de eisen van sommigen om het buurtwerk op te heffen, duidelijk en ondubbelzinnig af te wijzen. Dames en heren, dergelijke projecten mogen dan vrijwillige diensten zijn, ze dragen bij tot het samenleven in onze stad. Sociale projecten mogen dan wel de titel "vrijwillig" dragen en geld kosten, ze zijn op vele manieren voordelig.

Preventie is immers veel goedkoper dan reactie - en niet alleen in financiële termen. Het ondersteunen van clubs, vooral clubs zoals SC TuB Mussum 1926, die integratieve sport tot een centrale doelstelling van de club heeft gemaakt, is hier ook het vermelden waard. Levendige clubs - niet slechts één, maar vele - niet alleen in de sport, maar op vele andere gebieden - van theater tot verenigingen van mensen met een migratieachtergrond - maken samen met de grote vrijwillige inzet het leven in de stad kleurrijk en zijn het cement van de samenleving. Wie zou hun subsidies willen afpakken?

Daarom, dames en heren, is deze toespraak ook de plaats om de steun te benadrukken voor een samenleving die zich inzet voor het algemeen welzijn en mensen in bijzondere omstandigheden ondersteunt. Het moet hier onomstreden zijn: "Innovatieve sociale competentie" is gevraagd. Bocholt heeft een goed functionerende ontwikkelingsmaatschappij nodig en op zijn minst een aandeel in een woningbouwvereniging. En het zijn niet wij sociaaldemocraten die het woningbestand van de stad hebben verkocht.

In beide gevallen is er nog een lange weg te gaan en moeten er dikke planken worden geboord - maar we hebben ons voorgenomen om veel dingen op te ruimen en te verbeteren.

Dames en heren, in een begroting met zo'n enorm tekort, met deze enorme erosie van liquiditeit, is het noodzakelijk om fundamenteel te worden. De oude middenklasse, die in het industriële moderne tijdperk geen sociaal en cultureel alternatief leek te hebben, komt onder druk te staan in de elkaar overlappende en wederzijds aanwakkerende crises. Werkgelegenheid verandert, eisen aan onderwijs veranderen, kwalificatie-eisen krijgen een nieuwe vorm. Oude dromen en levensmodellen moeten worden losgelaten. Demografie en vergrijzing eisen hun tol. Dit moet ons aan het denken zetten.

Hoe geven we onze economie de juiste impuls? We trekken geschoolde arbeidskrachten aan als de leefomstandigheden in de stad niet alleen goed zijn, maar uitstekend ontwikkeld. Want de hardwerkende handen en knappe koppen kunnen kiezen waar ze willen wonen. Van kinderdagverblijven tot middelbare scholen - Bocholt was hier goed gepositioneerd, maar moet snel verbeteren om terug te keren naar waar we in de jaren '90 waren. De SPD heeft herhaaldelijk de vinger in de wonde gestoken in zogenaamd succesvolle verslagen, wat de regering nu ook erkent. Laten we duidelijk zijn: samen hebben we ook hier vooruitgang geboekt, maar we moeten het tempo enorm opvoeren.

Voldoende kinderopvangplaatsen en het dichten van het ontstane financieringstekort, dat een last is voor de aanbieders, voldoende scholen volgens het motto "korte benen, korte afstanden" zijn alleen voldoende. De zogenaamde "zachte locatiefactoren" zijn allang harde factoren geworden in de concurrentiestrijd tussen gemeenten. Daarom is het goed en belangrijk om te investeren in het stadscentrum. Maar alleen geld steken in evenementen is niet genoeg. We moeten eerlijk zijn tegenover onszelf en handelen volgens het motto "Evenement trekt aan, maar inhoud bindt."

Maar betrokkenheid zorgt voor handel. Het is als gemiddelde snelheid, af en toe naar 180 versnellen om achter de volgende vrachtwagen te blijven hangen maakt je niet sneller over de afstand. En "substantie" creëren betekent dat het hart van de stad de thuisbasis moet zijn van de culturele instellingen. Het historische hart van de stad is het marktplein voor het Renaissance stadhuis. De mogelijkheid om het stadsmuseum, het Kunsthaus en het stadsarchief in synergie te huisvesten als een modern cultureel centrum op Markt 8 en de aangrenzende panden is een historische kans - om het stadscentrum op te waarderen en er voetgangers naartoe te brengen. Het enige wat nodig is, is een beetje wilskracht!

Namens het EPD wil ik wel, maar niet in detail ingaan op het onderwerp "Nordring". Alleen dit: de SPD blijft tegen het transportgerelateerde DINO, maar stemt in met de ontwikkeling van nieuwe woongebieden in het westen. Dit betekent dat er een aanzienlijk besparingspotentieel is. Ik zou graag willen pleiten voor het EPD, maar dat doe ik niet, over het onderwerp van de industriespoorlijn. Alleen dit: als we de boot van de vervoersomslag voor onze economie niet willen missen en de economie echt willen stimuleren, heeft dit project een aanzienlijk ontwikkelingspotentieel en, als we snel zijn, een enorm locatievoordeel.

Dames en heren, "betaalbare huisvesting", "sterke economie", "investering in onderwijs" en "versterking van cohesie", "opvang en zorg voor vluchtelingen", "gereguleerde migratie", "integratie van beide groepen", "volledige invulling van de hele-dag-eis op scholen vanaf 2026" We moeten dit allemaal aanpakken en nog veel meer, we hebben nog veel te doen en dat heeft niet alleen betrekking op de financiering.

Laten we ons afvragen: hebben we nog steeds de nauw omschreven aanspraken van de lokale overheid nodig, die zich bijna jaloers richt op de grenzen van de gespecialiseerde afdelingen? Hebben we in plaats daarvan geen agile teamstructuren nodig? Kunnen we daarmee de flexibiliteit creëren die we in de toekomst nodig zullen hebben? Zo ziet het EPD het.

Niemand moet de illusie hebben dat we in de toekomst genoeg medewerkers in de administratie zullen vinden. Alle toonaangevende organisaties waarschuwen er al jaren voor dat lokale overheden en met name overheidsinstellingen een enorm probleem zullen hebben met geschoold personeel - en dit betekent dat we personeelsplannen niet alleen vanuit een fiscaal oogpunt moeten bekijken, maar vooral ook aan de hand van de mogelijkheid om mensen samen te brengen in cross-functionele teams om de uit te voeren taken onder de knie te krijgen.

Veel medewerkers en ambtenaren zullen de komende tien jaar met pensioen gaan of met pensioen gaan. Met hen zal veel expertise verloren gaan - dit moet worden geabsorbeerd. Een manier om dit te doen is om nu nieuwe medewerkers aan te werven en alternatieve werkmodellen te creëren. Iedereen die betrokken is bij de bouw in de administratie in de breedste zin van het woord kreunt nu al. Het schrappen van banen zal niet helpen. En dat geldt niet alleen voor de direct betrokkenen. Het geldt ook voor de omwonenden: Wie moet de behoeften adequaat bepalen, wie moet de financiën beheren?

Maar omdat het ook over geld gaat, is de SPD blij dat onze motie in de HFA is gevolgd om het komende jaar intensief en over de partijgrenzen heen te gebruiken om de financiën van onze stad constructief en regelmatig te bespreken en oplossingen te vinden voor het structurele tekort. En ook al praten mensen niet graag over belastingen, ze maken ook deel uit van de waarheid van een gemeentelijke begroting. Wie belasting betaalt, mag ook veel verwachten voor het algemeen welzijn van de stad. Maar de "Wens iets, het zal werken" procedure die al zo lang in Bocholt bestaat, heeft geen toekomst.

Laten we samen gaan zitten om de financiële realisatiemogelijkheden te peilen en niet stikken in een jaar van verdeelgevechten. Dat zal ook tot conflicten leiden. In een gemeente moeten conflicten in de politieke arena echter gezien worden als een kans. Als een kans om zaken onder de aandacht te brengen, als een kans om van positie te veranderen om sterker de toekomst in te gaan.

Het gaat er niet om te kijken hoe we maatregelen kunnen eisen die voor partijpolitieke doeleinden kunnen worden gebruikt. Nee, het zal eerder gaan om het ontwikkelen van houdingen en richtlijnen over hoe we - en in het beste geval samen - toekomstgerichte begrotingen plannen, nu en voor de komende jaren, en deze plannen effectief implementeren. Het volgende zou van toepassing moeten zijn: Het aanbrengen van wijzigingen in plannen gedurende het jaar en het simpelweg goedkeuren van aanzienlijke extra uitgaven in de HFA en de Raad moet tot het verleden behoren. Deze manier om in de loop van het jaar veel uitgaven goed te keuren - soms 400.000 euro hier, soms 250.000 euro daar voor maatregelen die niet in de begroting waren goedgekeurd - wordt veel te vaak toegepast.

Dit is het slechtste scenario voor een financieel beheer dat gebaseerd is op verantwoordelijkheid en weloverwogenheid.

Tot slot: Oprechte dank aan de administratie en in het bijzonder de schatkist. Zij hebben een heel goed systeem opgezet voor het indienen van aanvragen en het effectief verwerken ervan in de begrotingsonderhandelingen. Bedankt ook voor een jaar van goede samenwerking!
Een laatste zin: vooral wij leden van de Raad moeten duidelijk maken dat er geen eenvoudige oplossing bestaat! Gemeentelijke taken zijn complex en moeten in een netwerk worden beschouwd - in de geest van een "zelfbewust middelgroot centrum met een bovencentristische functie" voor een hele regio.

Laten we handelen zoals onze plicht van ons eist en zoals stedelijk en landelijk Bocholt verdient: Bocholt is een trotse stad met een hoge levenskwaliteit in het centrum van een Europa dat naar elkaar toe groeit.

Bedankt voor uw aandacht!